‘Belangenverstrengeling bij advies over afslankmedicatie’
Drie UMCG-wetenschappers die de overheid adviseren over obesitas bleken ook te werken voor een bureau dat farmaceut Eli Lilly ondersteunt, producent van afslankmiddel Mounjaro. Volgens Zembla is sprake van belangenverstrengeling. Het UMCG bevestigt schending van de gedragscode. De betrokkenen erkennen dit, maar verdedigen de inhoud van hun advies.
Petitie pleit voor zelfbeschikking bij euthanasie: niet arts, maar persoon zelf beslist
Ruim 60 procent van de Nederlanders wil meer zelfbeschikking bij euthanasie. Een petitie met 40.000 handtekeningen vraagt dat mensen zelf mogen bepalen over hun levenseinde, niet de arts. De Tweede Kamer bespreekt dit voorstel. Sinds 2002 bestaat het recht op euthanasie, dat door 92 procent van de bevolking wordt gesteund.
Dansen tegen depressie? Waarom bewegen op muziek krachtiger kan zijn dan je denkt
Onderzoek toont dat dansen depressieve klachten sterk kan verminderen, soms beter dan hardlopen of yoga. De kracht zit in ritme, beweging en samenzijn: muziek stimuleert dopamine, beweging endorfines en samen dansen oxytocine. Het verbindt lichaam en emoties, verlaagt stress en biedt een vrolijke, laagdrempelige aanvulling op behandeling.
Vaccinatie tegen corona vanaf vandaag weer te halen: kwetsbare groepen weer uitgenodigd
Vanaf 15 september kunnen risicogroepen opnieuw een coronaprik halen. De vaccinatie richt zich op ouderen, mensen met chronische aandoeningen en zorgmedewerkers. Het nieuwe vaccin beschermt tegen de laatste variant en verkleint de kans op ernstige ziekte. Immuniteit neemt af door varianten; vaccinatie blijft daarom belangrijk voor kwetsbaren én hun omgeving.
Persbericht ‘Medicijn-schaarste in apotheken’
Boosheid, frustratie, ergernis lost niets op, we hebben behoefte aan begrip’
Apothekers in Twente onder druk door medicijn-schaarste
Apothekers in Twente luiden de noodklok. Door onder anderen problemen op het gebied
van kwaliteit, distributie en productie onder leveranciers is een tekort aan medicijnen
ontstaan. Dat leidt tot onverkwikkelijke situaties in de Twentse apotheken.
Scheldpartijen, bedreigingen, boosheid en verdriet komen dagelijks voor in één van de
bijna 70 apotheken die in Twente gevestigd zijn. “Apothekers en apothekersassistentes
zijn elke dag veel tijd kwijt aan het zoeken naar geschikte oplossingen, maar dit
probleem speelt landelijk en is niet vanuit Twente op te lossen. In veel gevallen lukt het
om een geschikt alternatief te vinden, maar niet altijd en zeker niet altijd naar wens van
de patiënt’’ laat Lisette Darman, apotheker in Haaksbergen weten. In een enkel geval
wacht iemand al sinds de zomer van 2021 op een medicijn.
De Twentse Apothekers Organisatie TAO-UA heeft de ervaringen van de aangesloten
apothekers geïnventariseerd en het resultaat is schokkend. Met name medicatie om
Reuma en Parkinson te behandelen en bepaalde antibiotica zijn niet of nauwelijks
verkrijgbaar. “We proberen iedereen die komt, zo goed mogelijk te helpen,’’ zegt Frank
van Tiggele, apotheker in Losser. “Dat doen we door het verstrekken van gelijkwaardige
medicijnen van een ander merk, door uit te wijken naar andere sterktes, door een
alternatief geneesmiddel te verstrekken en soms medicijnen in het buitenland te kopen.
Maar dat kan lang niet altijd. Mensen met bijvoorbeeld Parkinson zijn vaak erg
nauwkeurig ingesteld op het medicijn dat ze gebruiken. Als je daarin gaat schuiven is er
een behoorlijke kans op een verminderd of juist versterkt effect, met allerlei klachten tot
gevolg. Ook kan het wisselen in sterkte van medicijnen leiden tot misverstanden bij de
patiënt zelf, waardoor de veiligheid in het geding komt. Dat is een zeer onwenselijke
situatie.’’
Meer dan 100 bestellingen niet geleverd
Het medicijntekort is een landelijk probleem. Fabrikanten hebben in toenemende mate
te kampen met distributieproblemen, er worden partijen grondstoffen of medicijnen
afgekeurd omdat de kwaliteit niet toereikend is en er zijn logistieke problemen. Veel
grondstoffen voor medicijnen komen uit Azië en dat betekent dat een geneesmiddel een
lange weg te gaan heeft voordat het in Twente is. En onderweg kan er van alles mis gaan.
In 2021 duurde een tekort van een medicijn gemiddeld 88 dagen en bleek 58% van de
tekorten binnen 2,5 maanden opgelost. Uit cijfers van de landelijke
apothekersorganisatie KNMP blijkt dat er vorig jaar een tekort aan 1007 verschillende
medicijnen is geweest. In Twente heeft een apotheker ruim 150 bestellingen openstaan
die maar niet wordt geleverd. “We proberen iedereen zo goed mogelijk te helpen,’’ weet
Frank van Tiggele, “maar niet alles is eenvoudig op te lossen. Als je een Parkinsonpatiënt
een gelijkwaardig, maar ander medicijn verstrekt, dan kan dat zijn bewegingsvrijheid
enorm beperken. Maar bij andere aandoeningen kan een ander medicijn een prima
oplossing zijn. Het is en blijft maatwerk.’’
Boosheid en agressie
De Twentse apothekers hopen op begrip, want de emoties lopen soms hoog op. Een
dreigende toon aanslaan, boos worden en baliemedewerkers uitschelden helpt niets. “En
wij staan met lege handen. Wat je niet krijgt aangeleverd kun je niet uitgeven,’’ weet
Lisette Darman. “Sterker, ik begrijp veel mensen ook heel goed. Ze hebben vertrouwen
in een medicijn, in een bepaald merk en dan is het er niet. Dat maakt machteloos en
verdrietig, daar hebben we echt wel begrip voor’’
Een deel van het probleem ligt bij het ministerie van VWS en de zorgverzekeraars. Door
overheidsmaatregelen en het beleid van zorgverzekeraars liggen de prijzen van
geneesmiddelen in Nederland erg laag, waardoor fabrikanten in sommige gevallen een
andere koers zijn gaan varen. Als er een probleem ontstaat met de productie of het
transport van een medicijn en er ontstaat een tekort, dan zal een fabrikant de beperkte
voorraad in eerste instantie aan landen leveren waar de medicijnprijzen hoger liggen en
staat Nederland dus achteraan in de rij. Ook het voorkeursbeleid van zorgverzekeraars
speelt hierin een rol. Met het voorkeursbeleid wordt het leveren van medicijnen voor
bepaalde aandoeningen landelijk aan een bepaalde fabrikant gegund. Die fabrikant is
daar erg blij mee, maar het heeft wel tot gevolg dat andere medicijnfabrikanten zich op
andere middelen gaan concentreren. “En als de voorkeursfabrikant dan niet kan leveren,
dan zijn de alternatieve merken vaak maar beperkt voorhanden. De lage
geneesmiddelprijzen en het voorkeursbeleid hebben forse kostenbesparingen
opgeleverd en die besparing komt ook de premiebetaler ten goede. Maar dit is dus de
keerzijde ervan’’ zegt Van Tiggele.
Plan van aanpak
De Twentse apothekers kijken ook met een schuin oog naar de zorgverzekeraars.
Mensen die premie betalen hebben recht op zorg. “Tientallen keren per dag wringen
apothekers zich daarom in allerlei bochten om alles zo goed mogelijk op te lossen. Maar
de enorme hoeveelheid tijd die dat kost krijgen we niet vergoed, we kunnen het niet
verhalen op de verzekeraars’’ stelt Darman.
Inmiddels worden er oplossingen bedacht om het probleem aan te pakken. Zo wordt
gekeken of medicijnen of grondstoffen dichterbij huis geproduceerd kunnen worden, of
dat er meerdere fabrikanten in aanmerking kunnen komen voor het leveren van een
voorkeursmedicijn. Daarnaast zijn er plannen vanuit de overheid voor het aanleggen van
een zogenaamde ‘ijzeren voorraad’. Dit betekent dat er voor alle medicijnen in
Nederland een landelijke voorraad voor 2,5 maand wordt aangelegd. Maar het
doorvoeren van deze plannen kost helaas veel tijd, is erg kostbaar en blijkt ingewikkeld,
mede ook door Europese bepalingen.